Wartość czasu wolnego i równość płci 

Żyjemy w czasach, gdy większość kobiet pracuje na pełny etat i odnosi sukcesy w pracy. Uniwersytety i inni pracodawcy dążą do zapewnienia równości płci, co w praktyce oznacza, że w chwili obecnej wolą zatrudniać kobiety do momentu uzyskania stosunku płci 50%-50%. W ten sposób realizuje się wizja ekonomii liberalno-feministycznej– kobiety powinny posiadać takie same kwalifikacje jak mężczyźni, obejmować te same stanowiska i tak samo zarabiać. W takiej sytuacji albo ich partnerzy powinni przejąć większość obowiązków domowych i tych związanych ze sprawowaniem opieki, wykonywanych wcześniej przez nie same, albo prace te powinny być wykonywane w ramach tzw.outsourcing’u przez imigrantów. W przypadku tego drugiego rozwiązania, równość płci odnosi się tylko do klasy średniej krajów zachodnich. Wraz z rosnącymi globalnymi wyzwaniami, pracujące kobiety w społeczeństwach zachodnich zaniedbują rodzinę, mając mniej czasu na opiekę nad dziećmi.  Z tego powodu nie może to być systemowe rozwiązanie problemu równości płci. 

Teresa Bücker (2022), niemiecka publicystka feministyczna i autorka książki “Alle_Zeit” (“To wszystko praca”), postuluje podejście do tematu równości płci z perspektywy czasu, włączając w to czas poświęcony na obowiązki domowe i opiekę and innymi. Z jednej strony, apeluje o docenienie tych dwóch rodzajów pracy. Wykonywanie prac domowych umożliwia nam pobycie z samym sobą i może przynosić wiele satysfakcji. Opieka and innymi stanowi ogromną wartość i absolutną podstawę funkcjonowania społeczeństwa. Musimy na nią znaleźć czas podczas planowania własnych działań. Powinna być ona częścią reform politycznych i traktowana w taki sam sposób jak praca za wynagrodzeniem. Teresa Bücker idzie krok dalej, żądając znalezienia czasu również na działalność kulturalną i polityczną. Czyni odniesienia do modelu niemieckiej socjolog Friggi Haug (2008), która proponowała podział 16 godzin które mamy do naszej dyspozycji w ciągu dnia na działalność zarobkową, opiekuńczą, kulturalną (włączając w to sport) oraz działalność wolontariacką i polityczną. Oczywiście, to tylko model – nie należy ściśle się do niego stosować. Niemniej jednak, według Haug (2008) i Bücker (2022), musimy doceniać czynności wykonywane poza pracą. Należy je wszystkie rozwijać i pielęgnować, będąc częścią społeczeństwa, mając własną społeczność i będąc dostępnymi dla innych. Ten pierwotnie utopijny model mógłby stworzyć wizję społeczeństwa będącego poza systemem kapitalistycznym. Będąc częścią prawdziwej społeczności, nie potrzebujemy aż tylu pieniędzy – możemy sobie wzajemnie pożyczać rzeczy, opiekować się dziećmi, gotować dla siebie, itp. 

Kwestia podziału czasu na wiele czynności przypomina mi historię uchodźczyni z Odessy, uczestniczki warsztatu na temat edukacji finansowej, który współprowadziłam dla grupy imigrantów z Europy Wschodniej w Berlinie: według niej, przed wojną kobiety na Ukrainie pracowały często na pół etatu, by móc sprostać obowiązkom opieki and innymi, ale także zaangażować się w działalność artystyczną, kulturalną i religijną, tak niezbędną dla rozwoju kobiety.  W kontekście Ukrainy, było to możliwe tylko dzięki temu, iż to mężczyzna pracował na pełen etat, a żona była zależna od niego. Dla odmiany, według propozycji Haug and Bücker także mężczyźni powinni móc znaleźć czas na te same czynności. Historia opowiedziana przez przez uczestniczkę warsztatu zapadła mi w pamięć z uwagi na fakt, iż-jak twierdziła- wiele kobiet na Ukrainie zdaje sobie sprawę, że czas to największa wartość i muszą poświęcić czas na czynności, które pomogą im żyć pełnią życia w społeczeństwie o nie najwyższej koniunkturze. Być może naukowcy i autorzy z krajów zachodnich powinni baczniej przyjrzeć się modelom życia w mniej zamożnych społeczeństwach i zaadoptować go dla potrzeb ekologicznej, pokapitalistycznej przyszłości.   

Bücker, Teresa (2022), Alle_Zeit. Ullstein-Verlag.

Haug, F. (2008), Die Vier-in-einem-Perspektive: Politik von Frauen für eine neue Linke. Argument-Verlag.

Autor zdjęcia Heather Zabrieskie na Unsplash

Autor: Dr. Ewa Dąbrowska, weltgewandt e.V. / Berlin

Niniejszy tekst został opublikowany na warunkach licencji Creative Commons: CC BY-SA 2.0. Imię i nazwisko autora jest następujące: CC BY-SA 2.0, Autor: dr Ewa Dąbrowska, źródło finansowania: Program Unii Europejskiej Erasmus+ na rzecz Edukacji Dorosłych. Tekst i materiały mogą być powielane, rozpowszechniane, publicznie udostępniane, udostępniane i dostosowywane pod następującymi warunkami: W każdym przypadku należy opublikować nazwisko autora, licencję, jak również adres strony internetowej oryginalnego źródła.

Wsparcie Komisji Europejskiej dla powstania niniejszej publikacji nie stanowi aprobaty dla jej treści, która odzwierciedla jedynie poglądy autorów, a Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie informacji w niej zawartych.